Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon

FİZYOTERAPİDE KULLANILAN YÖNTEMLER
(Modalities used in physiotherapy)

Rehabilitasyonun temel taşı, aynı anda ağrıyı yönetmek ve işlevi geri yüklemektir.

Manuel Terapi: 4 kategoriye ayrılmıştır. Yumuşak doku anormalliklerinin değerlendirilmesinde ve tedavisinde manuel teknikler kullanılır. (Osteokinematik ve artrokinematik disfonksiyon ve ağrı)

Yumuşak Doku Mobilizasyonu
PROM(Pasif Hareket Açıklığı)
Germe-Gerilme
Eklem Mobilizasyonu

A) Masaj Terapisi

Ağrıyı azaltmak
İyileşme sürecini teşvik eder.
Kas ve eklem gücünü artırır.
Esneklik sağlar.
Normal hareket modellerini teşvik eder ve eski haline dönmesine yardımcı olur.
Kardiyovasküler-kalpdamar- zindeliği artırır.

B) Aktif Pasif Hareketler

PROM (Pasif Hareket Açıklığı Egzersizleri)
ROM ( Aktif Hareket Açıklığı Egzersizleri)

Ağrıyı azaltır.
İyileşme oranını artırır.
Eklem ve yumuşak doku katmanlarını yapışmaları önler.
Kan ve lenf akışını iyileştirir.
Sinoviyal sıvı-eklem sıvısı- üretimini ve difüzyonunu iyileştirir.

C) Esneme

D) Mobilizasyon

Elektroterapi

Lazer Tedavisi
Ultrason Tedavisi
NMES(Nöromuskuler Elektrik Sinir Stimülasyonu)
TENS(Transkutanöz Elektrik Siniri Uyarılma)
PSWD(Darbeli Kısa Dalga Diatermi)

Egzersiz Terapisi

Ameliyat sonrası için temel egzersizler (ortopedik ve nörolojik hastalar için)

Yumuşak Doku Yaralanmaları
Muskular ve Sprains(Burkulma/Strains)

Nörolojik Durumlar:

Servikal Spondylomyelopathy(Post Operative )
Torakolumbar IVDE(İntervertebral Disk Extrüzyonu)
Dejenerative Lumbosakral Daralma-Konservatif Yönetim
Nöropati
FCEM(Fibrocartilaganöz Embolik Miyelopati)
Dejenerative Miyelopati
Dejenerative Lumbosakral Stenosis

Ortopedik Durumlar:

Kalça

Femoral Baş ve Boyun Osteoktomisi
Total Kalça Değişimi/Protezi
Kalça Çıkığı (-Kraniodorsal, Kapalı Reduksiyon)

Diz

CCL Rupture (Çapraz Bağ Ligament Yırtılması)-Ekstrakapsüler Onarım
CCL Rupture (Çapraz Bağ Ligament Yırtılması)-TPLO/TTA
Patella Çıkığı Onarımı
Distal Femur Fizyal Kırığı

Dirsek

Dirsek Displazisi-post- artroskopi

Genel

Osteoarthritis/OA
FMCP(Fragment Medial Coronoid Process) (BT)
OCD (Osteochondrosis and Osteochondritis Dissecans)
UAP(Ununited Anconeal Process)
Joint İncongruity

Hidroterapi - Suda egzersizin faydaları

Gücü, dayanıklılığı ve dayanma gücünü artırır.
Denge ve stabiliteyi artırır.
Eklemlerin hareket aralığını iyileştirir.
Psikolojik esenliği iyileştirir.
Ağrıyı azaltır.
Ağrılı eklemler üzerindeki ağırlık taşıma streslerini azaltır. ( Kronik durumlar ve obezite, ileri kilolu hastalarda da faydalıdır.)
Yeniden ayakta durmayı ve yürüyüş eğitimini sağlar.
Ödemi azaltır.
Solunum fonksiyonunu ve gücünü iyileştirir.

Gelişmiş Rehabilitasyon Protokolleri (Ameliyat veya Yaralanma Sonrası)

Güçlendirme Egzersizleri
Esneklik Egzersizleri
Dayanıklılık Egzersizleri
Denge ve Propriosepsiyon Egzersizleri

Yeniden Yürüyüş Eğitimi

Nörolojik Açıdan Postür-Duruş- Yönetimi Hastalar

Yoğun Bakım için Pozisyonlandırma ve Göğüs Bakımı Hastaları

Yatar Durumda Hasta Bakım ve Egzersizleri

Terapotik Egzersizler:

Bir rehabilitasyon tedavi planının temel taşı şunlardır ;

Güçlendirme
Denge ve Koordinasyon
Yeniden Yürüyüş Eğitimi
Spora Özel Koşullandırma

Beslenme ve Rehabilitasyon
Obezite ve Rehabilitasyon
Diet and rehabilitation in the geriatric

Fitness Bileşeni:

Esneklik: Esneklik, eklemleri tam bir hareket aralığı boyunca hareket ettirme yeteneğidir. Kasları uzatan germe egzersizleriyle köpeğin esnekliğini artırıyoruz.

Denge: Denge, köpeğin hayatta kalmak için ağırlığını eşit olarak dağıtma yeteneğidir. dik ve sabit. Yaralanmaların önlenmesine yardımcı olur ve İstikrarsızlık Antrenmanında bir güçlendirme tekniğidir.

Dayanıklılık (Kardiyovaskuler Dayanıklılık - Kas Dayanıklılığı): Dayanıklılık (kardiyo olarak da adlandırılır), bir köpeğin koşu gibi uzun bir süre aktif kalma yeteneğidir. Artan dayanıklılık kaygı ve stresi azaltır ve kronik hastalıkları azaltır.

Koordinasyon: Propriosepsiyon (koordinasyon da denir) bazen altıncı hissimiz olarak adlandırılır. Karanlık bir odada bile vücut parçalarımızın nerede olduğunu bilme yeteneğimizdir. Propriosepsiyon, fitness terapisinde önemli bir bileşendir. Köpeğimizin yeni motor beceriler öğrenmesini ve kas hafızasını geliştirmesini sağlar. Eğitim bu hissi büyük ölçüde geliştirebilir.

Kuvvet: Yüksek bir engelin üzerinden atlamak gibi kısa süreli patlayıcı güçtür. Güçlendirme eğitimi, kemik sağlığını ve kas kütlesini korur ve özellikle yaşlı köpeklerin yaşa bağlı kas kaybıyla mücadele etmesi için önemlidir.

Rehabilitasyon Teknikleri:

Çoğu zaman, insanlar fizyoterapi gerektiren sevk uygulamalarında sadece ortopedik veya nörolojik vakalar olduğunu düşünürler. Gerçekte, genel uygulamada görülen çok daha geniş çeşitlilik daha birçok vaka fizyoterapiden fayda sağlayacaktır.

Muscoskeletal Physiotherapy
Neurology
Respiratory Physiotherapy
Hydrotherapy

Fizyoterapi:

hastalık ve yaralanmayı tedavi etmek için masaj ve egzersizler gibi fiziksel ajanların veya araçların terapötik kullanımı olarak tanımlanır. Fizyoterapinin birincil amacı, hastalara hareketliliği, işlevi ve yaşam kalitesini geri kazandırmaktır.Bu, iyileşme sürecini şu şekilde elde edilir;

Yara dokuları restore ederek
Yaralı dokuların gücünü ve dengesini iyileştirmek
Kardiyorespiratuar, nörolojik ve kas-iskelet sistemini stabilize eder.

I) Kas-İskelet Sistemi:
II) Solunum Sistemi: Salgıları yönetmek, basınç yaralarını önler, atelaktaziyi önler, solunum işini azaltan, ventilasyon/perfüzyon oranlarını optimize etmeyi amaçlar.
III) Ortopedi:
IV) Nörolojik: Masaj – Germe – ROM – NMES
V) Yaşlı Bakımı/Geriatri:

Rehabilitasyonun Amaçları:

Rehabilitasyon, fonksiyona dönüş olarak tanımlanır. Bu tanım net görünse de, fonksiyonel farklı bireyler için farklı şeyler ifade eder. Bir köpeğin fizyoterapiye sevk edilmesinin en yaygın nedenlerinden biri intervertebral disk hastalığı olsa da , çeşitli fizyoterapi türleri içeren diğer hastalıkların raporları da mevcuttur. Örneğin, travmatik servikal miyelopati köpeği vakasında tedavinin bir parçası olarak pasif hareket açıklığı egzersizleri, nöromuskuler stimulasyon-kas sinir uyarımı- ve fonksiyonel ağırlık taşıma egzersizlerinden oluşan fizyoterapi bildirilmiştir.(Smarick et.al 2007)

Ağrıyı azaltmak
Hastanın normal işlevine geri döndürmek
İyileşme sürecini azaltmak-kısaltmak

Neurorehabilitasyon:

Nörolojik hastalar genellikle ciddi risk altındadır. Uzuvları hareket edemeyebilir, idrara çıkma, dışkılama veya yan yatma pozisyonundan sternal pozisyona geçişte hareket edemeyebilirler. Rehabilitasyon tedavisine derin bir vurgu yapar, hastayı komplikasyonlardan korumak, iyileşme döneminde doku göçü ve işlevi için destekleyici bakım önem arz eder. Yatar pozisyondan kaynaklanan komplikasyonlardan tıbbi yönetimi eve müşteri eğitimi desteğini içerir. Bu rol genellikle haftalar veya aylar sürer. Kapsamlı bir rehabilitasyon programı arasında ağrı yönetimi, fizyoterapi dikkatli hasta takibi, hasta için destekleyici bakım ve şefkatli müşteri iletişimi bulunur.

Uygulamalı Köpek Biyomekaniği:

Hareket, yaşamın temelidir. Hareket olmadan, memeli türleri hayatta kalamaz. Hareket değiştiğinde, patoloji-hastalık- çıkabilir. Nöromotor-sinir motor/hareket kontrol, kas iskelet sistemi fizyoterapisi ve rehabilitasyon kavramlarının anlaşılması, fizyoterapistin hayvanlara uygulaması için hayati önem taşımaktadır.

TEMEL İLKELER:

İLKE 1: Dokular öngörülebilir bir iyileşme modelini takip eder.
İLKE 2: Bireyselleştirilmiş tedavi planları rehabilitasyon terapisti olan veteriner hekim tarafından geliştirilmeli ve gerektiği sıklıkla ayarlanmalıdır; hastaların rehabilitasyon yoluyla ilerleyişi, doku iyileşmesi, gücü ve fonksiyonel yetenek/sınırlılıklarının değerlendirilmesine dayandırılmalıdır.
İLKE 3: Her rehabilitasyon hastası için spesifik, ölçülebilir, ulaşılabilir ve ilgili hedefler belirlenmelidir.
İLKE 4: Veteriner fiziksel rehabilitasyonun temeli, ağrı yönetimi, terapotik egzersiz, manuel terapi ve rehberli aktiviteye dönüşü içerir. Terapotik modaliteler, terapotik planlarda faydalı ancak tamamlayıcı bir rol oynayabilir. Danışan eğitimi, rehabilitasyon terapistinin önemli bir rolüdür.

DİNAMİK YÜRÜYÜŞ ANALİZİ VE STATİK DURUŞ ANALİZİ:

AŞAMA 1: Tam vücut ileri palpasyonu içerir. Kas ve fasial sorunları(tetik noktalar ve gerilmeler dahil ) bulmak için en az 60 çift kas ve fasya bölgesi değerlendirmek için elle muayene)
AŞAMA 2: Vücut Haritalama
AŞAMA 3: Yedi protokol (Ağrının beş ilkesi ; ile karakterize edilen miyofasyal ağrı ve işlev bozukluğunu, yürüyüş, duruş,günlük aktiviteler, davranış ve performans ile ilişkili ağrıyı ele alan gelişmiş miyofasyal gevşetme tekniklerini uygular.

ANATOMİK:

Azaltılmış kas sertliği ve ağrı
Artan hareketlilik ve kas hareketliliği
Onarılmış/geri yüklenen geliştirilen fasiyal plastisite
Geliştirilmiş eklem hareket aralığı
Geri yüklenen doku hareketi ve işlevselliği

FİZYOLOJİK:

Artmış intersitisyel basınç,venöz ve lenfatik akış
Vasküler sistem ve periferik dokular arasında artan sıvı alışverişi
Azalmış inflmasyon,ağrı,kas yorgunluğu
Azaltılmış kortizol ve artan serotonin dahil olmak üzere p.sempatik sinir aktivasyon

PSİKOLOJİK

Azaltılmış depresyon, korku ve kaygı,stres,ağrı
İyileştirilmiş ruh hali ve tavır, motivasyon

Terapötik Modaliteler

Elektroterapi

Veteriner alanda elektroterapi, geleneksel tedavilerin etkisiz kaldığı durumlarda destekleyici yada alternatif olarak kasları uyarmak, hareketsizliğe bağlı kas küçülmesini azaltmak, kasların güçlendirilmesi amacıyla kullanılır.

Magnoterapi:

Ağrıyı, enflamasyonu ve ödemi tedavi etmek için kullanılmaktadır. Hem yumuşak dokunun yenilenmesi ve onarılması, hem yapının iyileşmesine destek, hem osteoporoz tedavisi için etkilidir. İskelet-kas sistemi non-invazif tedavisi yapılmaktadır.

Kemik ve eklem patolojileri: Osteoporoz, kırıklar, artroz

Travmatoloji: Kasılma, burkulma, zorlama, kontüzyonlar, küt travma

Ağrılı Aşamalar: Nevralji, sinirsel duyarlılık

Cilt Lezyonları: Yanık, yara

Enflamatuvar Aşamalar: Artrit, Mİyosit, Tendinit

Ultrason Terapi:

Terapotik ultrason cihazları diagnostik ultrason cihazlarından farklıdır. Terapatik ultrason çok yüksek frekanslı ses dalgaları kullanılır. Ses dalgaları dokulardan geçerken kinetik enerjiye dönüşür. En çok ligamentler gibi yüksek protein içerikli dokularda etkilidir. Termal erkiler; bölgeye kan akışının artması, ağrının azalması ve eklem ve yumuşak doku esnekliğinin artmasını sağlar.

Lazer Tedavisi:

Terapotik ultrason cihazları diagnostik ultrason cihazlarından farklıdır. Terapatik ultrason çok yüksek frekanslı ses dalgaları kullanılır. Ses dalgaları dokulardan geçerken kinetik enerjiye dönüşür. En çok ligamentler gibi yüksek protein içerikli dokularda etkilidir. Termal erkiler; bölgeye kan akışının artması, ağrının azalması ve eklem ve yumuşak doku esnekliğinin artmasını sağlar.

Anti-inflamatuvar Etkisi

Periferal Sinir Sistemi Üzerine Etkisi

Biyostimülasyon ve Doku Rejenerasyonu-Yenileyici Etkisi

Mikrosirkulasyon ve Kan Damarları Üzerine Etkisi

İmmunmodulasyon Etkisi: Bakteri,virüs g,b, eksojen yada endojenlere karşı immun sistemi aktive etmektedir.

Analjezik Etkisi: Dokunun derin katmanlarını uyarılması uyarılması, sinir uçlarının algı eşiğinin artırılmasını sağlar.